Путеводитель
Загадкі беларускай гісторыі. Сакрэт замку Іказнь на Браслаўшчыне
Іказнь – ціхая мясціна, паўз якую можна праехаць па трасе, нічога асаблівага не заўважыўшы, акрамя макавак касцельных ды царкоўных вежаў. А тут калісьці стаяў грозны замак, які сцярог межы Вялікага Княства Літоўскага. У даўнія часы Іказнь была немалым мястэчкам: на пачатку XVII ст. тут жылі каля 600 чалавек, а галоўнае – стаяў прыватны шляхецкі замак, незвычайны з розных прычынаў. Па-першае, ён адзін з нямногіх месціўся на востраве, па-другое – меў мураваныя сцены і вежы. У тыя часы тут была паўночная ўскраіна Вялікага Княства Літоўскага, таму ўзведзены Сапегамі ў першай палове XVI ст. замак у Іказні неўзабаве ўжо ваяваў – адбіваў штурмы то маскоўскіх, то шведскіх войскаў. Разбурылі яго расейцы ў Паўночную вайну. Сёння нявопытнае вока не ўбачыць у няроўнасцях на востраве сярод возера Іказнь рэшткаў старых фартыфікацыяў, а погляд адно затрымаецца на мурах касцёлу Божага Цела, адной з нешматлікіх беларускіх святыняў, дзе найбольш паслядоўна вытрыманы неараманскі архітэктурны стыль.Каб адкрыць для гледачоў слаўнае мінулае Іказні, доктар гістарычных навук Алесь Краўцэвіч паедзе туды разам з супрацоўніцай Браслаўскага музею Ганнай Базарэвіч і прагуляецца па мястэчку, апавядаючы ды паказваючы, што ж такога адметнага было і ёсць у Іказні.
Загадкі беларускай гісторыі. Глыбокае – мястэчка двух ваяводстваў
Раённы цэнтр Віцебскай вобласці, горад, які пераняў ролю галоўнага гораду павету ад старажытнае Дзісны. Даўняе прыватнае мястэчка, падзеленае паміж двума ўладальнікамі, сёння мае два гістарычныя цэнтры. Адметнасці Глыбокага – гораду над азёрамі – не толькі прыродныя, але і архітэктурныя: у помніках віленскага барока ды гістарычныя – у асаблівай унікальнай гісторыі, а найбольш – у сучасных глыбачанах.
Загадкі беларускай гісторыі. Таямніцы глыбоцкіх святыняў
Будоўлю святыняў у старадаўнім беларускім мястэчку інспіравалі і фундавалі яго ўладальнікі, найперш – знакаміты Язэп Корчак у першай палове xvii ст. Менавіта гэты магнат ажывіў будоўлю цэркваў ды касцёлаў у Глыбокім праз багатыя зямельныя дараванні ўніяцкім манахам-базылянам і каталіцкім босым кармелітам. Таксама заклаў першы парафіяльны касцёл Cвятой Тройцы, які ў XVIII ст. зрабіўся мураваным. Сёння гэты выдатны помнік віленскага барока – галоўная архітэктурная дамінанта гораду.
Загадкі беларускай гісторыі. Які горад абавязаны нараджэннем Рыжскай мірнай дамове?
З-за блізкасці да мяжы з БССР улады міжваеннай польшчы перанеслі цэнтр дзісненскага павета ў буйное мястэчка Глыбокае. Атрымаўшы добры імпульс да развіцця, Глыбокае даволі хутка пераўтварылася ў горад. А польская ўлада распачала тут саліднае будаўніцтва: для чыноўнікаў, якія прыбылі з Польшчы, узводзіліся адміністрацыйныя і жылыя будынкі, пераважна ў своеасаблівым г.зв. закапанскім стылі. Значная частка апошніх ацалела. Сёння яны выдзяляюцца сярод савецкай забудовы і надаюцца на рэстаўрацыю ды выкарыстанне ў якасці турыстычных аб’ектаў.
Загадкі беларускай гісторыі. Чаму ў Германавічы едуць турысты?
Мястэчка на Браслаўшчыне з нейкай нямецкай назвай Германавічы, у старажытнасці звалася Ерманавічамі, а сёння знакамітае не толькі памяццю пра Язэпа Драздовіча, касцёлам XVIII ст. у стылі віленскага барока і класіцыстычным палацам паноў Шырынаў. Невялікае мястэчка, сённяшняя вёска Шаркаўшчынскага раёну, дзякуючы няўрымслівай беларускай настаўніцы Адзе Райчонак, стала вядомым цэнтрам музеяў мастацтваў. Плэнэры ў гонар Язэпа Драздовіча, музей яго імя ў панскім палацы з арыгінальнымі творамі, яшчэ музей гісторыка-краязнаўчы і літаратурна-мастацкі імя Міхася Райчонка.
Загадкі беларускай гісторыі. Браслаў – фарпост першай беларускай дзяржавы
Паселішча ўзнікла яшчэ ў жалезным веку на маляўнічым пагорку, аточаным блакітнымі азёрамі. Але ў сярэднявеччы Полацкае княства паставіла тут замак не з-за хараства мясцовасці, а дзеля стратэгічных мэтаў – абароны сваіх межаў і стварэння цэнтру ўлады над мясцовай ваколіцай. У познім сярэднявеччы і ў Новы час Браслаў захоўваў сваё стратэгічнае значэнне як моцны абарончы пункт блізка межаў з Інфлянцкім ордэнам, Пскоўскай рэспублікай, а пазней – Маскоўскай дзяржавай. Блізасць небяспечнай мяжы забяспечыла Браславу цікавую, але далёка не заўсёды спакойную гісторыю.
Мир природы. В краю чёрных берёз
1 января 2003 года на территории Ивацевичского района начал функционировать ботанический памятник природы “Турнянские черные березы”. Еще в 1975 году здесь, возле деревни Турная, были выявлены 200 экземпляров такого вида дерева (береза Катула). Это самая большая популяция черной березы не только в Беларуси, но и в регионе, объединяющем такие страны как Украина, Литва, Латвия и Польша.